Na początku drogi każdego przedsiębiorcy który podejmuje współpracę z nowym kontrahentem, pojawia się pytanie: jak zabezpieczyć swoje interesy w wypadku niewywiązania się kontrahenta z terminowego obowiązku zapłaty? Pragniemy uchronić się przed niekorzystnymi następstwami takich zjawisk i w związku z tym, powinniśmy zastosować odpowiednie sposoby zabezpieczenia.
W dzisiejszym artykule opisujemy co to jest zabezpieczenie wierzytelności, jakie istnieją rodzaje zabezpieczenia wierzytelności. Dowiesz się, co to jest przewłaszczenie na zabezpieczenie i jak można odzyskiwać swoje należności.
Zabezpieczenia wierzytelności: podstawowe informacje
Zabezpieczenia wierzytelności służą ograniczeniu ryzyka i jednocześnie minimalizują poniesienie kosztów, związane z egzekwowaniem zaległej należności. Jeżeli klient nie wywiązuje się z umówionego terminu zapłaty, możemy domagać się swojej zapłaty drogą sądową, jednakże taka procedura jest bardzo czasochłonna i kosztowna. Dobrze dobrane zabezpieczenie przyspieszy proces odzyskania zapłaty.
Sposoby zabezpieczenia wierzytelności – zabezpieczenia osobiste i rzeczowe
Zabezpieczenia wierzytelności dzielimy według podstawowego podziału – na zabezpieczenia rzeczowe i osobiste. Zabezpieczenia osobiste to takie, w przypadku których wierzyciel może dochodzić długu od dłużnika, który takie zabezpieczenie ustanowił na rzecz wierzyciela. Zabezpieczenia osobiste to między innymi:
- poręczenie cywilne, to umowa między pożyczkodawcą a poręczycielem. Poręczyciel zobowiązuje się do spłacenia długu w wypadku nieuregulowania długu przez dłużnika
- poręczenie wekslowe, gdy poręczający zobowiązuje się do spłaty weksla w wypadku nieuregulowania długu przez dłużnika
- weksel, czyli papier wartościowy który zobowiązuje do zapłaty określonej kwoty, osobę wskazaną w dokumencie
- gwarancja bankowa, w jej wypadku poręczycielem dłużnika jest bank
- cesja wierzytelności, czyli inaczej przelew
Zabezpieczenia rzeczowe to takie zabezpieczenie, gdzie wierzyciel dochodzi wierzytelności z samego przedmiotu zabezpieczenia i nie ma przy tym znaczenia czy zabezpieczenie jest własnością dłużnika, czy też innej osoby. Zabezpieczenia rzeczowe to między innymi:
- hipoteka umożliwia wierzycielowi ustanowienie zabezpieczenia na nieruchomości poprzez wpis do ksiąg wieczystych. Jego ważność wygasa w momencie uregulowania długu przez dłużnika
- zastaw ogólny, który jest ustanawiany na ruchomościach (np. samochód, sprzęt elektroniczny) lub na prawie majątkowym
- zastaw rejestrowy, wykorzystywany jest jako zabezpieczenie kredytu, pożyczki lub leasingu samochodowego
- przewłaszczenie na zabezpieczenie, to przeniesienie własności ruchomości na wierzyciela. Od zastawu ogólnego różni się tym, iż dłużnik może używać zabezpieczonego przedmiotu, a w momencie spłaty zadłużenia przedmiot wraca w jego posiadanie
- kaucja bankowa, polega na przeniesieniu określonej kwoty na wierzyciela. Mogą to być tylko pieniądze, w złotówkach lub w dowolnej walucie
- blokada środków na koncie bankowym
Przewłaszczenie na zabezpieczenie
Przewłaszczenie na zabezpieczenie to pojęcie, które w praktyce oznacza umowę na mocy której dłużnik przenosi własność konkretnej rzeczy (np. samochodu) na wierzyciela, i pozostawia ją w posiadaniu wierzyciela do czasu spłaty należności. W momencie spłaty zadłużenia, prawo do własności wraca do dłużnika. W praktyce często przedmiot fizycznie pozostaje w posiadaniu dłużnika. Powyższa umowa musi mieć formę pisemną.
Jak odzyskiwać należności?
W kwestii odzyskiwania należności kluczowy jest czas. Jeżeli zareagujemy szybko zadziała on na naszą korzyść i nie doświadczymy przykrych konsekwencji związanych z egzekwowaniem należności. Jako przedsiębiorca, powinieneś pomyśleć o zabezpieczeniu wierzytelności już na samym początku – podczas podpisywania umowy. Przy windykacji także musisz okazać się refleksem, im wcześniej rozpoczniesz procedurę tym większe masz szanse na odzyskanie swoich pieniędzy. Duże znaczenie mają także działania zapobiegawcze i wyrobienie sobie nawyku kontrolowania płatności klienta. Proces windykacji może być skomplikowany dlatego na pewno warto sięgnąć po pomoc kancelarii i zareagować w odpowiednim momencie.
