Każdy choć raz słyszał historię o człowieku, który wpadł w wir zaciągania pożyczek, kredytów, a teraz nie ma z czego żyć. Niektórzy uważają, że to wynik nieumiejętnego zarządzania finansami. Jest to częściowo prawda, ale często okazuje się, że przyczyna tkwi nieco głębiej.
Uzależnienie od pożyczania pieniędzy – na czym polega?
W ciągu ostatnich trzydziestu lat poziom naszego życia zdecydowanie wzrósł. Starsze pokolenie doskonale pamięta lata, kiedy kraj był niemalże definicją niestabilności. Pomimo pewnych wahań gospodarczych generalnie dobrobyt Polaków bardzo się poprawił. Stać nas na wakacje w ciepłych krajach oraz małe i większe przyjemności. Jeśli coś okazuje się niedostępne, ale jest bardzo potrzebne, zawsze można wziąć pożyczkę lub chociaż kupić w systemie ratalnym. Wydawałoby się, że to bardzo wygodne, ponieważ pomaga rozwiązać chwilowe trudności finansowe. Dlaczego w takim razie dla niektórych okazuje się to prawdziwą katastrofą?
Według psychologów przyczyną jest zaburzenie, które powoduje, że konsumujemy więcej produktów finansowych. Prowadzi do nieustannej chęci przechodzenia od jednej pożyczki do drugiej.
To poważne zaburzenie psychiczne, które wymaga leczenia i nie bez przyczyny jest porównywane z alkoholizmem lub hazardem. Ważne jest, aby zrozumieć, że choroba nie objawia się sama. Uzależnieniu od kredytu często towarzyszy zakupoholizmowi, hazardowi i innym nałogom.
Jak funkcjonują osoby uzależnione od pożyczania pieniędzy?
Wystarczy wziąć pierwszą pożyczkę i zaspokoić jakąś mniej lub bardziej istotną potrzebę konsumpcyjną. W tym samym czasie mózg uwalnia potężną dawkę dopaminy, tak zwanego hormonu szczęścia, dzięki któremu człowiek odczuwa realną radość. Chęć powtórzenia tej przyjemności sprawia, że osoby uzależnione ponownie zwracają się do wierzycieli. Łatwość uzyskiwania kredytów tylko prowokuje chorobę.
Nałogowe pożyczanie pieniędzy – przyczyny
Istnieje co najmniej kilka przyczyn popadania w spiralę zadłużenia:
- Ubieganie się o pożyczkę jest bardzo proste.
Teraz możemy wziąć pożyczkę bezpośrednio w aplikacji. Nawet jeśli ktoś nie ufa nowoczesnej technologii, może udać się do dowolnego punktu udzielającego chwilówek, których ilość rośnie w zastraszającym tempie.
- Agresywny marketing.
Reklamy mają tendencję do narzucania nam kryteriów sukcesu i dobrobytu: drogi smartfon, samochód, biżuteria itp. Łatwo uwierzyć, że to nie tylko niewinny dodatek, ale coś, co uczyni nasze życie, lepszym.
- Nieumiejętność zarządzania pieniędzmi
Osoby uzależnione często nie czytają zapisów umowy, nie studiują stawek i nie mają w z zwyczaju porównywania ofert bankowych.
- Niski dochód lub bezrobocie
Paradoksalnie, dla niektórych niskie dochody są powodem do zaciągnięcia wysoko oprocentowanego kredytu.
- Zazdrość i chęć pozornego poprawienia standardu żucia.
Chęć dorównania innym osobom z naszego otoczenia jest całkiem naturalna. Ale kiedy popycha cię do nieopłacalnych wydatków, warto zachować ostrożność.
Uzależnienie od pożyczania pieniędzy, a zaburzenia psychiczne
Zanim zaczniemy obwiniać banki i cały system, warto pamiętać, że nie u wszystkich osób dochodzi do utraty płynności finansowej. Uzależnienie od pożyczania pieniędzy to także:
- Dziedziczność – ocenia się cechy układu nerwowego, stabilność neuroprzekaźników wobec czynników zewnętrznych. Choroba powstaje częściej u osób z predyspozycją genetyczną.
- Cechy psychologiczne – obejmuje to np. impulsywność, czy szukanie różnych sposobów, aby szybko zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa.
- Czynniki społeczne: rodzina, wychowanie, otoczenie i potencjalne konflikty,
- Motywacja – podatność na wpływy, w tym wpływ marketingu, otoczenia itd.
- Inne uzależnienie – może to np. dotyczyć nałogowych hazardzistów, którzy potrzebują pieniędzy na dalszą grę lub alkoholików chcących zaspokoić głód alkoholowy.
Jak rozpoznać objawy uzależnienia?
Wiele osób zastanawia się, jakie są symptomy uzależnienia od pożyczek. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że nie ma niczego złego w pożyczaniu w razie wystąpienia takiej potrzeby. Problem zaczyna się wtedy, gdy pojawiają się konsekwencję uzależnienia i zaczynamy czuć, że nie mamy już możliwości kierowania swoim postępowaniem. Zaciąganie zobowiązań może być problemem, kiedy:
- Spłacasz długi tylko w swojej wyobraźni,
- Konsekwencje uzależnienia spadają też na Twoich bliskich,
- Ukrywanie informacji o długach przed bliskimi osobami
- Nie podejmujesz działań, aby spłacić zobowiązania,
- Utrata kontroli nad ilością pożyczek i kredytów,
- Zaciąganie pożyczek, aby spłacić poprzednią,
- Odczuwanie satysfakcji z uzyskania kolejnych pieniędzy mimo coraz większych długów.
Jak rozpoznać uzależnienie od kredytów – inne czynniki
Wiele osób pożycza też pieniądze od przyjaciół i rodziny, a następnie ich nie spłaca. Może też występować zagłuszanie realnego stanu emocjonalnego za pomocą kupowania kolejnych dóbr.
Często nabywamy rzeczy dalekie od niezbędnych, aby tylko chwilowo poprawić nastrój, zamiast spróbować go wyregulować, korzystając z pomocy psychologa.
Zadaniem kompetentnego doradcy kredytowego jest zapobieganie takim przypadkom przed zaoferowaniem umowy. Ale niestety trudno jest zidentyfikować osobę uzależnioną przy pierwszym spotkaniu i od razu wyłapać wszystkie symptomy uzależnienia.
Jak pomóc osobie uzależnionej?
Pierwszym krokiem jest oczywiście pomoc psychologiczna. Wiele osób, u których występuje uzależnienie, ma inne nierozwiązane problemy i większe trudności emocjonalne. Bez profesjonalnego wsparcia niestety istnieje ryzyko powrotu do dawnych nawyków. Równocześnie z leczeniem warto spróbować wyeliminować skutki brania pożyczek. W zależności od poziomu złożoności problemów można zdecydować się na ogłoszenie upadłości konsumenckiej lub rozważyć kredyt konsolidacyjny.
Czasami sytuacja okazuje się na tyle poważna, że pożyczanie pieniędzy wciągnęło dłużnika w wir problemów i zaczęli interesować się nim windykatorzy i komornik. W takiej sytuacji można zdecydować się na dodatkowe wsparcie np. w postaci antywindykacji.
Antywindykacja – jak może pomóc?
Antywindykacja to zestaw działań mających na celu pomoc osobom zadłużonym, kiedy pożyczanie pieniędzy wymknęło się spod kontroli. Praktyki antywindykacyjne mogą obejmować różne strategie i metody, takie jak negocjacje z wierzycielem, zawarcie umowy o restrukturyzacji długu, czy profesjonalne doradztwo.
W razie dodatkowych pytań zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią antywindykacyjną. Udzielimy odpowiedzi na wszystkie nurtujące pytania.
